Ynlieding
In bedriuw fan jo eigen begjinne is in oantreklike aktiviteit foar in soad minsken en komt mei ferskate foardielen. Wat (takomstige) ûndernimmers lykwols lykje te ûnderskatte, is it feit dat it oprjochtsjen fan in bedriuw ek mei neidielen en risiko's komt. As in bedriuw oprjochte is yn 'e foarm fan in juridyske entiteit, is it risiko fan oanspraaklikens fan direkteuren oanwêzich.
In juridyske entiteit is in apart juridysk orgaan mei in juridyske persoanlikheid. Dêrom is in juridyske entiteit yn steat om juridyske aksjes út te fieren. Om dit te berikken hat de juridyske entiteit help nedich. Sûnt de juridyske entiteit allinich op papier bestiet, kin it net op himsels hannelje. De juridyske entiteit moat wurde fertsjintwurdige troch in natuerlike persoan. Yn prinsipe wurdt de juridyske entiteit fertsjintwurdige troch it bestjoer fan 'e direkteuren. Direkteuren kinne juridyske aksjes útfiere út namme fan 'e juridyske entiteit. De direkteur bindet de juridyske entiteit allinich mei dizze aksjes. Yn prinsipe is in direkteur net oanspraaklik foar de skulden fan 'e juridyske entiteit mei syn persoanlike aktiva. Yn guon gefallen kin lykwols oanspraaklikens fan direkteuren foarkomme, yn dat gefal sil de direkteur persoanlik oanspraaklik wêze. D'r binne twa soarten oanspraaklikens foar direkteuren: ynterne en eksterne oanspraaklikens. Dit artikel besprekt de ferskate grûnen foar oanspraaklikens fan direkteuren.
Ynterne oanspraaklikens fan direkteuren
Ynterne oanspraaklikens betsjuttet dat in direkteur oanspraaklik wurdt hâlden troch de juridyske entiteit sels. Ynterne oanspraaklikheid is ôflaat fan artikel 2: 9 Nederlânsk Boargerlik Wetboek. In direkteur kin yntern oanspraaklik steld wurde as hy syn taken op in ferkearde manier ferfolde. Unjildige ferfolling fan taken wurdt oannommen as in swiere beskuldiging kin wurde dien tsjin de direkteur. Dit is basearre op artikel 2: 9 Nederlânsk Boargerlik Wetboek. Fierder hat de direkteur miskien net nalatich west yn it nimmen fan maatregels om it foarkommen fan ferkeard behear te foarkommen. Wannear sprekke wy fan in swiere beskuldiging? Neffens jurisprudinsje moat dit wurde beoardiele troch rekken te hâlden mei alle omstannichheden fan 'e saak. [1]
Yn tsjinstelling ta de statuten fan 'e juridyske entiteit wurdt klassifisearre as in fikse omstannichheid. As dit it gefal is, sil de oanspraaklikens fan direkteuren yn prinsipe oannommen wurde. In direkteur kin lykwols feiten en omstannichheden nei foaren bringe dy't oanjouwe dat yn striid mei de statuten hannelje gjin swiere beskuldiging feroarsaket. As dit it gefal is, soe de rjochter dit eksplisyt opnimme moatte yn syn oardiel. [2]
Ferskate ynterne oanspraaklikens en ferwidering
Ferantwurdlikens op grûn fan artikel 2: 9 Nederlands Burgerlijk Wetboek hâldt yn dat alle bestjoerders yn prinsipe swier oanspraaklik binne. Swiere beskuldigingen sille dêrom wurde makke tsjin it heule bestjoer fan direkteuren. D'r is lykwols in útsûndering op dizze regel. In direkteur kin himsels ôfskriuwe ('ekskús') fan 'e oanspraaklikens foar direkteuren. Om dit te dwaan, moat de direkteur oantoane dat de beskuldiging net tsjin him kin wurde hâlden en dat hy net neglig west hat yn maatregels te nimmen om ferkeard behear te foarkommen. Dit komt ôf fan artikel 2: 9 Nederlands Burgerlijk Wetboek. In berop op útspraak sil net maklik aksepteare wurde. De direkteur moat oantoane dat hy alle maatregels yn syn macht naam om ûnjildich behear te foarkommen. De bewiislêst leit by de direkteur.
In taakferdieling binnen it bestjoer fan bestjoer kin fan belang wêze om te bepalen oft in direkteur oanspraaklik is of net. Guon taken wurde lykwols beskôge as taken dy't fan belang binne foar it heule bestjoer. Direkteuren moatte har bewust wêze fan bepaalde feiten en omstannichheden. In opdieling fan taken feroaret dit net. Yn prinsipe is ynkompetinsje gjin grûn foar ûntslach. Fan direkteuren kin wurde ferwachte dat se goed ynformeare wurde en fragen stelle. Der kinne lykwols situaasjes foarkomme wêryn dit net kin wurde ferwachte fan in direkteur. [3] Dêrom hinget ôf fan 'e feiten en omstannichheden fan' e saak, of in direkteur himsels mei súkses kin útslute of net.
Eksterne oanspraaklikens fan direkteuren
Eksterne oanspraaklikheid hâldt yn dat in direkteur oanspraaklik is tsjin tredden. Eksterne oanspraaklikheid slacht de bedriuwsferliening troch. De juridyske entiteit beskermet net langer de natuerlike persoanen dy't de direkteuren binne. De juridyske grûnen foar oanspraaklikens foar eksterne direkteuren binne ferkeard behear, basearre op artikel 2: 138 Nederlânske Boargerlike Code en artikel 2: 248 Nederlânske Boargerlike Code (binnen fallisemint) en in rjochtsaak fan marteling basearre op artikel 6: 162 Nederlânske Boargerlike Code (bûten fallissemint) ).
Eksterne oanspraaklikens fan direkteuren binnen fallisemint
Ferantwurdlikens foar eksterne direkteuren binnen fallisemint jildt foar partikuliere bedriuwen mei beheinde oanspraaklikens (de Nederlânske BV en NV). Dit komt ôf fan artikel 2: 138 Nederlands Burgerlijk Wetboek en artikel 2: 248 Nederlands Burgerlijk Wetboek. Direkteuren kinne oanspraaklik steld wurde as it fallisemint waard feroarsake troch wanbehear of flaters fan 'e direkteuren fan' e direkteuren. De kurator, dy't alle krediteuren fertsjintwurdiget, moat ûndersykje oft de oanspraaklikens fan direkteuren kin jilde.
Eksterne oanspraaklikens binnen fallissemint kin aksepteare wurde as it bestjoer fan 'e direkteuren syn taken ferkeard hat folbrocht en dizze ferkearde ferfolling blykber in wichtige oarsaak fan it fallisemint is. De bewiislêst oangeande dizze ferkearde ferfolling fan taken leit by de kurator; hy moat oannimlik meitsje dat in ridlik tinkende direkteur, ûnder deselde omstannichheden, net op dizze manier soe hawwe hannele. [4] Aksjes dy't krediteuren yn prinsipe beheine, generearje ferkeard behear. Misbrûk troch direkteuren moat foarkommen wurde.
De wetjouwer hat bepaalde oannames fan bewiis opnommen yn artikel 2: 138 sub 2 Nederlânsk Burgerlijk Wetboek en artikel 2: 248 sub 2 Nederlânsk Burgerlijk Wetboek. As it bestjoer fan 'e direkteuren net foldocht oan artikel 2:10 Nederlânsk Burgerlijk Wetboek of artikel 2: 394 Nederlânsk Burgerlijk Wetboek, ûntstiet in oanname fan bewiis. Yn dit gefal wurdt oannommen dat ferkeard behear in wichtige oarsaak hat west fan it fallisemint. Dit draacht de bewiislêst oer oan 'e direkteur. Direkteuren kinne de oannames fan bewiis lykwols wjerljochtsje. Om dat te dwaan, moat de direkteur oannimlik meitsje dat it fallisemint net waard feroarsake troch ferkeard behear, mar troch oare feiten en omstannichheden. De direkteur moat ek sjen litte dat hy net nalatich hat west yn it nimmen fan maatregels om it ferkearde behear te foarkommen. [5] Boppedat kin de kurator allinich in eask yntsjinje foar de perioade fan trije jier foarôfgeand oan it fallisemint. Dit is ûntliend oan artikel 2: 138 sub 6 Nederlânsk Burgerlijk Wetboek en artikel 2: 248 sub 6 Nederlânsk Burgerlijk Wetboek.
Ferskate eksterne oanspraaklikens en ferwidering
Elke direkteur is apart oanspraaklik foar skynber ferkeard behear binnen fallissemint. Direkteuren kinne dizze ferskate oanspraaklikens lykwols ûntkomme troch harsels te ûntslach. Dit is ûntliend oan artikel 2: 138 sub 3 Nederlânsk Burgerlijk Wetboek en artikel 2: 248 sub 3 Nederlânsk Burgerlijk Wetboek. De direkteur moat bewize dat de ferkearde ferfolling fan taken net tsjin him kin wurde hâlden. Hy hat miskien ek net negatyf west om maatregels te nimmen om de gefolgen fan 'e ferkearde ferfolling fan taken te foarkommen. De bewiislêst yn ûntskuldiging leit by de direkteur. Dit is ûntliend oan 'e hjirboppe neamde artikels en is fêstlein yn resinte rjochtsrjocht fan it Nederlânsk Heechgerjochtshôf. [6]
Eksterne oanspraaklikens op grûn fan in handeling fan marteling
Direkteuren kinne ek oanspraaklik steld wurde op basis fan in rjochtsaak fan marteling, dy't ûntstiet út artikel 6: 162 Nederlâns Boargerlik Wetboek. Dit artikel biedt in algemiene basis foar oanspraaklikens. Ferantwurdlikens fan bestjoerders op basis fan in rjochtsaak fan marteling kin ek oproppen wurde troch in yndividuele krediteur.
It Nederlânske Heechgerjochtshôf ûnderskiedt twa soarten oanspraaklikens fan direkteuren op basis fan in akte fan tort. Foarste plak kin oanspraaklikens wurde aksepteare op basis fan de Beklamel-standert. Yn dit gefal hat in direkteur út namme fan it bedriuw in oerienkomst oangien mei in tredde partij, wylst hy wist of ridlik hie begrepen dat it bedriuw de ferplichtingen út dizze oerienkomst net koe neikomme. [7] It twadde type oanspraaklikens is frustraasje fan boarnen. Yn dit gefal feroarsake in direkteur it feit dat it bedriuw syn krediteuren net betellet en har betellingsferplichtingen net kin folbringe. De aksjes fan 'e direkteur binne sa achteleas, dat in swiere beskuldiging tsjin him kin wurde makke. [8] De bewiislêst dêryn leit by de skuldeasker.
Ferantwurdlikens fan 'e direkteur fan' e juridyske entiteit
Yn Nederlân kinne sawol in natuerlike persoan as in juridyske entiteit in direkteur wêze fan in juridyske entiteit. Om dingen makliker te meitsjen, wurdt de natuerlike persoan dy't in direkteur is de natuerlike direkteur neamd en de juridyske entiteit dy't in direkteur is, sil yn dizze paragraaf de entiteitdirekteur wurde neamd. It feit dat in juridyske entiteit in direkteur kin wêze, betsjuttet net dat de oanspraaklikens fan bestjoerders gewoan kin wurde foarkommen troch in juridyske entiteit as direkteur oan te wizen. Dit komt ôf fan artikel 2:11 Nederlands Burgerlijk Wetboek. As in entiteitdirekteur oanspraaklik wurdt holden, leit dizze oanspraaklikens ek by de natuerlike direkteuren fan dizze entiteitdirekteur.
Kêst 2:11 Nederlânsk Burgerlijk Wetboek is fan tapassing op situaasjes wêryn de oanspraaklikens fan direkteuren wurdt oannommen op basis fan artikel 2: 9 Nederlânsk Burgerlijk Wetboek, artikel 2: 138 Nederlânsk Burgerlijk Wetboek en artikel 2: 248 Nederlânsk Burgerlijk Wetboek. Dochs ûntstienen fragen of artikel 2:11 Nederlânsk Boargerlik Wetboek ek fan tapassing is op oanspraaklikens fan direkteuren basearre op in daad fan tort. It Nederlânske Heechgerjochtshôf hat besletten dat dit yndie it gefal is. Yn dit oardiel wiist it Nederlânske Heechgerjochtshôf op de juridyske skiednis. Kêst 2:11 Nederlânsk Boargerlik Wetboek hat as doel om te foarkommen dat natuerlike persoanen ferskûlje achter direkteuren fan entiteiten om oanspraaklikens te foarkommen. Dit hâldt yn dat artikel 2:11 Nederlânsk Boargerlik Wetboek fan tapassing is op alle gefallen wêryn in entiteitsdirekteur oanspraaklik kin steld wurde op basis fan 'e wet. [9]
Ûntslach fan it bestjoer fan de direkteuren
De oanspraaklikens fan bestjoerders kin wurde foarkommen troch ûntheffing te ferlienen oan it bestjoer fan 'e direkteuren. Untslach betsjuttet dat it belied fan 'e direkteuren fan' e direkteuren, lykas útfierd oant it momint fan ûntslach, wurdt goedkard troch de juridyske entiteit. Untslach is dêrom in ûntheffing fan oanspraaklikens foar direkteuren. Fergrieme is net in term dy't yn 'e wet kin wurde fûn, mar it is faak opnommen yn' e artikels fan ynkorporaasje fan in juridyske entiteit. Untslach is in ynterne ûntheffing fan oanspraaklikens. Dêrom jildt ûntslach allinich foar ynterne oanspraaklikens. Tredde partijen binne noch yn steat om oanspraaklikens fan direkteuren op te roppen.
Ûntslach jildt allinich foar feiten en omstannichheden dy't by de oandielhâlders bekend wiene op it momint dat de ûntslach waard ferliend. [10] Ferantwurdlikens foar ûnbekende feiten sil noch altyd oanwêzich wêze. Dêrom is ûntslach net hûndert prosint feilich en biedt it gjin garânsjes foar direkteuren.
Konklúzje
Undernimmerskip kin in útdaagjende en leuke aktiviteit wêze, mar spitigernôch komt it mei risiko's. In protte ûndernimmers leauwe dat se oanspraaklikens kinne útslute troch in rjochtspersoan te stiftsjen. Dizze ûndernimmers sille wêze yn foar in teloarstelling; ûnder bepaalde omstannichheden kin oanspraaklikens fan direkteuren jilde. Dit kin wiidweidige gefolgen hawwe; in direkteur is oanspraaklik foar de skulden fan it bedriuw mei syn privee fermogen. Dêrom moatte de risiko's dy't fuortkomme út 'e oanspraaklikens fan direkteuren net ûnderskat wurde. It soe wiis wêze foar direkteuren fan juridyske entiteiten om alle wetlike bepalingen te folgjen en de juridyske entiteit op in iepen en bewuste manier te behearjen.
De folsleine ferzje fan dit artikel is te krijen fia dizze link
Kontakt
As jo fragen of opmerkings hawwe nei it lêzen fan dit artikel, nim dan gerêst kontakt op mei Maxim Hodak, advokaat by Law & More fia maxim.hodak@lawandmore.nl, as Tom Meevis, advokaat by Law & More fia tom.meevis@lawandmore.nl, of skilje +31 (0) 40-3690680.
[1] ECLI: NL: HR: 1997: ZC2243 (Staleman / Van de Ven).
[2] ECLI: NL: HR: 2002: AE7011 (Berghuizer Papierfabriek).
[3] ECLI: NL: GHAMS: 2010: BN6929.
[4] ECLI: NL: HR: 2001: AB2053 (Panmo).
[5] ECLI: NL: HR: 2007: BA6773 (Blue Tomato).
[6] ECLI: NL: HR: 2015: 522 (Glascentrale Beheer BV).
[7] ECLI: NL: HR: 1989: AB9521 (Beklamel).
[8] ECLI: NL: HR: 2006: AZ0758 (Ontvanger / Roelofsen).
[9] ECLI: NL: HR: 2017: 275.
[10] ECLI: NL: HR: 1997: ZC2243 (Staleman / Van de Ven); ECLI: NL: HR: 2010: BM2332.